‘Due dilligence op je investeerder’

Patrick Polak

Patrick Polak is co-founder en managing partner van Newion, een early stage investeerder in technologiebedrijven met focus op innovatieve business to business softwarebedrijven. Hij studeerde aerospace engineering in Delft. Vervolgens nam op jonge leeftijd in de Verenigde Staten een bedrijfje over dat hij in 1996 alweer verkocht. Aan de andere kant van de plas kwam hij in contact met Venture Capital. Wat hem daarin aansprak was het bezig zijn met strategie, en bouwen aan marktleiderschap. In 1997 ging hij werken bij de Noordelijke Ontwikkelings Maatschappij in Groningen, waar hij verantwoordelijk werd voor de IT-portefeuille en de uitbouw daarvan. Daar kreeg hij alle ruimte om zich verder te ontwikkelen in zijn vak.

Eind 2000 heeft hij de IT-portefeuille van de NOM gekocht, de basis onder Newion. Tegenwoordig is Newion actief in met name de Benelux, Duitsland, en de Nordics. Met een team van tien mensen en vanuit alweer hun derde succesvolle fonds van zo’n 85 miljoen euro. Hij staat in de markt bekend als een enorm gepassioneerde, gedreven persoon die het spelletje eet, drink, slaapt en droomt. Hij is een petrolhead, en heeft een eigen studio waar hij muziek schrijft en componeert.

‘Ik zou nooit in Nils’ bedrijf investeren.’

Gerben (co-auteur Nils) kent en respecteert Patrick al jaren. ´Ik bel Patrick als ik serieus wil brainstormen over een nieuw idee. Ik krijg dan altijd een eerlijke mening die me verder helpt.´ zegt Gerben aan het begin van het gesprek. Hij wil dan ook graag weten hoe Patrick denkt over Nils. Patrick is, niet onverwacht, resoluut in zijn antwoord: ‘Ik zou nooit in Nils’ bedrijf investeren. Hij heeft wel de passie, maar mist structuur en de discipline.’
‘Ik zie vaak twee typen ondernemers. Het eerste type heeft een technologie en zoekt daar een probleem bij. Nou, daar investeren wij liever niet in. En dan heb je het type die ondernemen vanuit een visie. Dat zijn meer strategische bouwers die gaan zoeken naar oplossingen voor een bestaand probleem. Kijk, dat vinden wij interessant, want wij geloven dat het moet komen uit visie.’
‘Wat ik bij Nils zie is dat hij een gepassioneerde – ik denk te gepassioneerde – energieke kerel is. Iemand die zijn emoties laat lopen en die niet gestructureerd aan het denken is. Dus wat ik mis, wat ik voel bij Nils, is dat hij niet heel helder z’n doelstellingen neerzet. Hij doet maar wat.’
‘Ik vind dat hij er qua strategie helemaal niets van bakt. Hij leeft er niet naar. Hij denk niet na over met wie hij in zaken gaat, wie hij de hand schudt. Hij heeft wel passie. Maar even, dit is toch ook herkenbaar hoor, ik zie dit jammer genoeg bij veel ondernemers.’

‘Een investeerder aan boord is als een zakelijk huwelijk.’

Je geeft aan dat het gedrag dat Nils laat zien bij veel ondernemers voorkomt. Welke adviezen zou jij ondernemers geven als het gaat over groeien met een investeerder aan boord? Geen lening overeenkomen met de Lev Vjazemski ’s van deze wereld, oké. Maar hoe werkt het spelletje dan wel? Patrick kan putten uit zijn enorme ervaring en begint te vertellen: ‘Als je een investeerder aan boord haalt ga je een zakelijk huwelijk aan. For better and for worse. Daar moet je heel erg bewust van zijn. Dus, doe een due dilligence op je investeerder. Als je als startup één verkeerde medewerker aan boord haalt dan moet je ingrijpen en afscheid nemen want je loopt dan als bedrijf langs de rand van de afgrond. Als je een verkeerde investeerder aan boord haalt betekent dat waarschijnlijk je dood. Een investeerder zal jou duizend dingen vragen, dus stel die vragen andersom ook aan je investeerder. Ik verbaas me erover hoe weinig ondernemers dat doen.’
‘En ga nou niet alleen met mij praten, praat ook met andere investeerders. Want als je door wilt groeien dan komt er na de eerste ronde financiering een tweede en hopelijk ook een derde. Projecteer vierentwintig maanden vooruit. Vooruitdenken is enorm belangrijk, zeker voor een CEO.’

‘Executie is de sleutel tot succes.’

Mooi dat je begint over die CEO (algemeen directeur). Er wordt nogal wat verwacht van zo iemand, zeker als je wilt groeien. Hoe kijk jij daar tegenaan? Wat verwacht jij van een CEO? Patrick heeft een duidelijke visie: ‘Een CEO heeft in mijn ogen vier hoofdtaken: het oplossen van problemen in de organisatie, het creëren en borgen van de cultuur, de strategie executeren én het regelen van groeikapitaal.’
‘Bij het oplossen van problemen wordt goed gebruik maken van data steeds belangrijker. Hij moet iemand naast zich hebben die zich daar primair mee bezig houdt. Ik noem het wel eens de Chief Navigating Officer. Iemand die de volgende bocht ziet aankomen.’
‘Dan cultuur. Je wilt de beste mensen, die passen in je cultuur. Je moet de beste mensen hebben. Period. Zo bouw je een bedrijf. Super cliché, maar super waar. Iemand is in een bepaalde fase geschikt voor jouw bedrijf maar daarna misschien niet meer. En dat is ok. Je bent loyaal naar het bedrijf, niet naar het individu. Het is bikkelhard, maar wel fair.’
‘Vervolgens je strategie executeren. Visie is in mijn ogen een opinie, over vergezichten en over passie. Maar is iemand in staat om zich van een visionaire leider te ontwikkelen tot een CEO die een strategie kan executeren? Dat is de sleutel tot succes.’
‘En last but not least, funding regelen, de juiste investeringsvorm, de juiste investeerder, het juiste fonds. Stel vooral veel vragen, ook aan je investeerder. Je gaat een zakelijk huwelijk aan. You better be right.’

‘Een ondernemer moet een beetje gestoord zijn.’

Wat zou je Nils willen adviseren? Of anders gevraagd, is dit wel wat voor hem? Is Nils intrinsiek een ondernemer? Of is hij op zoek naar erkenning?
Patrick: ‘Nils is zwak. De druk van zijn vader. De verleidingen die hij tegenkomt. Hoe komt het nou dat hij geen weerstand kan bieden? Dat vind ik interessant. Dat vertelt me iets. Wat is zijn kern, met daarin alle zwaktes? Hoe gaat hij daarmee om? Weet je, in de kern is Nils een goed mens. Hij wil het goed doen voor iedereen. He takes the punches.’
‘Een ondernemer is iemand die wil bouwen. Die moet dan wel een beetje gestoord zijn. Waarom zou je anders al die risico’s lopen, de enorme stress, de verantwoordelijkheid. Waarom? Ondernemen doe je niet alleen voor het geld, want dan kun je beter voor een grote multinational 250K per jaar factureren, dan bereik je waarschijnlijk sneller je doel en sowieso eerder een comfortabele fase.’

‘Maak eerst je machientje af.’

We vragen Patrick om een laatste tip voor jullie. ‘De meeste groei-initiatieven mislukken niet vanwege de waarde propositie, want die klopt vaak wel. Nogmaals, de executie, daar gaat het om. Weet je exact je ‘cost of sale’ en heb je een schaalbaar proces? Maak eerst je machientje af en vraag dan pas om groeikapitaal. En dan versnellen, iedere vierentwintig maanden. Ik zie veel ondernemers die te vroeg te veel geld ophalen. Die denken dat ze al aan het opschalen zijn, terwijl ze nog niet zover zijn. Dat kost te veel, dan mislukt het. Let daar goed op.’

Patrick beter leren kennen

Patrick deelde ook zijn advies reading list met ons. Die staat hieronder, voor zover het niet gaat om boeken die op andere plekken van de methode al staan vermeld: