Om maar met de deur in huis te vallen, ik ben niet de meest voor de hand liggende mens om iets te schrijven over kritiek. Vraag maar aan mijn vrouw. Om te zeggen dat ik moeite heb met kritiek is een understatement en zelfs nu ik Abraham de hand heb geschud lijkt dat niet minder te worden. Maar goed. Misschien moet ik er daarom juist wel iets over schrijven.
De aanleiding
Op een website verscheen een niet geheel en al positieve recensie van het boek dat Barry en ik hebben geschreven. Negentig procent ervan positief, maar ook: … beetje mangericht … hier en daar onnodig hard en schurend … Hoe durfden ze. Terwijl ik het las dacht ik na over manieren om de recensent ritueel te slachten. Terecht toch? Hoe haal je het in je oude, zure, grijze kop (er stond geen naam onder de recensie maar dit beeld kwam als vanzelf bij me op) om iets negatiefs te zeggen over datgene waaraan we anderhalf jaar onze ziel en zaligheid hebben gegeven? De telefoon ging, al tijdens het lezen. Het was Barry. En wat denk je? Die moest keihard lachen. Verrader. Overloper. Judas.
Face the brutal facts
De brute feiten confronteren. Het is een concept uit het boek ‘Good to Great’ van Jim Collins. Hij vertelt dat verandering begint bij het onder ogen zien van brute feiten. Collins deed onderzoek waaruit bleek dat bedrijven die lang succesvol zijn iets omarmen wat hij de “De Stockdale Paradox” heeft genoemd (naar James Stockdale, een Amerikaanse officier die acht jaar in krijgsgevangenschap zat tijdens de Vietnamoorlog). Het komt erop neer dat je een onwrikbaar geloof moet hebben dat je uiteindelijk kan en zal slagen, ongeacht de moeilijkheden die je tegenkomt. Tegelijkertijd moet je de discipline opbrengen om de confrontatie aan te gaan met de meest brute feiten van je huidige realiteit, wat die ook mogen zijn.
Van kritiek naar brute feiten
Kritiek betekent dat iemand aangeeft wat zij (of hij) ergens niet goed aan vindt. Die persoon geeft zijn mening, vertelt hoe zij ergens tegenaan kijkt. Een mening, geen feit. Wat de recensent heeft gedaan is een mening geven. Precies dat wat je kan verwachten van een recensent. Ben ik het ermee eens? Niet helemaal. Kan ik er iets van leren? Ja. Door me met open vizier te verdiepen in wat er staat.
Twijfel als kracht
Twijfelen wordt vaak gezien als een zwakte. Als onzekerheid of besluiteloosheid. Je kan het ook anders zien. Door jezelf toe te staan om te twijfelen aan je eigen acties zet je ook de deur open naar leren en verbeteren. In ons werk spreken we dagelijks ondernemers die hun bedrijf hard willen laten groeien maar die twijfelen over de manier waarop ze dat kunnen doen.
Nog een keer: de brute feiten
Een van de eerste dingen die we ze leren is om aan hun klanten drie dingen te vragen:
- Wat doen we goed en moeten we blijven doen?
- Wat doen we niet goed, waarmee moeten we stoppen?
- Wat doen we niet dat we eigenlijk wel moeten doen?
Open vragen die een waanzinnig waardevolle schat aan informatie opleveren. Informatie die je klanten je echt graag willen geven. Soms weet je als ondernemer wel zo’n beetje wat de antwoorden zullen zijn, soms krijg je de meest verrassende antwoorden. En toch moet bijna iedere ondernemer een drempel over merken we. Omdat het confronterend is. Omdat ze brute feiten onder ogen krijgen. Wat feitelijk niet minder is dan een fantastisch cadeau.
Kill your darlings
Je zou de drie vragen ook anders kunnen lezen.
- Wat doen we wat echte waarde heeft voor mijn klanten?
- Wat doen we wat geen echte waarde heeft voor mijn klanten?
- Wat doen we niet, maar heeft wel echte waarde voor mijn klanten?
Want dat is wat ze je vertellen. Wat voor hen échte waarde heeft. Waarvoor ze bereid zijn (veel) te betalen. En ook; waarvoor ze eigenlijk niet (of niet genoeg) willen betalen. Voor veel ondernemers lastig omdat het beeld dat ze hebben niet altijd overeen komt met het beeld dat ze van hun klanten voorgeschoteld krijgen. Dat o zo leuke product waaraan je lang hebt gewerkt, maar waarvan de klanten zeggen, hoeft niet voor mij. Die gave marketingcampagne die stiekem de plank misslaat. Door zowel de positieve als de negatieve (kritiek) feedback van je klanten serieus te nemen wordt je propositie krachtiger, krijg je meer omzet en betere marges. Moraal van dit verhaal: kritiek is cool.
Beetje mangericht
Dan nog even over die recensie. Is Nils mangericht? Zo is het in ieder geval niet bedoeld. De twee heldinnen uit het verhaal (Cindy en Lisa) zijn vrouwen. Maar, dit is de tweede keer dat ik deze kritiek hoor en ik neem hem serieus. Bij een volgend boek ga ik er meer op letten. Is Nils onnodig hard en schurend? Nils is een (management-)thriller waarin aardig wat geweld voorkomt. Naar mijn mening (geen feit hé 😊) werkt het beschrijven van geweld niet als je dat half doet. Maar goed, vorm vooral je eigen mening en laat me weten wat jij denkt. Op managementboek.nl kan je alvast een stuk van het boek lezen.
