Hoe we ons gedragen

Oefening: leidende principes

Terug

Oefening: leidende principes

Leidende principes zijn simpele en concrete basisregels die richting geven aan dagelijks handelen. Als je besluit om te gaan werken leidende principes dan dienen ze aan te sluiten op je strategie. Ze helpen jou en je team helpen om het goede te doen, dat wat in jouw bedrijf de bedoeling is, in het kader van die strategie. De bekende Zeven Zekerheden van Jumbo zijn een schoolvoorbeeld van leidende principes.

Willem Koerselman schreef er een mooi artikel over. We citeren:
“De Zeven Zekerheden van Jumbo zijn handig voor de medewerkers, omdat ze beschrijven wat de bedoeling is bij Jumbo. Zo is de bedoeling bij Jumbo bijvoorbeeld, dat winkelen vlot gaat.”
Om dat te bevorderen, krijgt de vierde wachtende klant in de rij de boodschappen gratis mee (een verbijzondering van ‘vlot winkelen’, die niet op de posters staat maar die iedere medewerker wel degelijk kent). De bedoeling is ook dat de klant tevreden is. Een klant met een klacht over een product krijgt dus gewoon aan de kassa zijn of haar geld terug. Daar hoeft de caissière echt geen toestemming aan de baas voor te vragen, dat mag ze gewoon doen.”

De Zeven Zekerheden vertalen mooie maar wellicht vage doelen als de beste zijn naar concrete dagelijkse handelingen. Nieuwe medewerkers bij Jumbo worden getraind in het werken ermee en leren tot in detail de verbijzondering ervan. Daarna komen ze die Zeven Zekerheden op de werkvloer overal tegen: op posters, op koffiebekertjes, overal. Iedere twee jaar gaan ze op herhaling naar een Zeven Zekerheden training. Iedereen weet precies wat er met die Zekerheden wordt bedoeld en hoe je er in de praktijk mee omgaat. Dat geeft ze rust tijdens hun werk. Ze hoeven niet voor ieder wissewasje naar een leidinggevende te gaan. Niet steeds te twijfelen ‘doe ik het wel goed?’ Veel voordelen voor medewerkers dus. Maar vergeet de voordelen voor de klant niet. Als klant weet ik precies wat ik kan verwachten bij Jumbo. Kom daar bij een andere supermarkt maar eens om.

De verbinding tussen jouw unieke formule, de tekst die je in het onderdeel missie en visie hebt gemaakt, jouw kernwaarden en de dagelijkse gang van zaken op de werkvloer is dus te maken met een set eenvoudige leidende principes. Die ga je nu voor jouw bedrijf verwoorden in een teamoefening.

Posters maken:
Maak met je team drie posters (dat kan gewoon op een flipover) en hang die op in de ruimte waar je gaat werken aan je leidende principes. Op de eerste poster zet je de tekst die je hebt gemaakt in het onderdeel missie & visie. Op de tweede poster komen de kernwaarden die je hebt bepaald. En op de derde poster zet je jouw unieke formule: jouw woorden en je belofte. Dit zou moeten kunnen in pak ‘m beet een half uur.

Het kan zo zijn dat het je niet lukt om deze drie posters te maken. Omdat je er nog niet goed genoeg over nagedacht hebt, of omdat je deze onderdelen uit de Nils methode nog niet hebt doorlopen. In dat geval verwijzen we je naar de desbetreffende onderdelen om daar alsnog je huiswerk te doen 😊. Daarna keer je hier weer terug en begin je opnieuw.

Je posters mooier maken:
Neem als uitgangspunt de posters die je in de eerste opdracht hebt gemaakt. Maak die posters eerst strak en netjes. Besteed er aandacht aan. Deze posters geven de input die je nodig hebt om de stap te maken naar je leidende principes. Begin met de poster met je unieke formule. Daarna ga je verder met de kernwaarden poster, om vervolgens te eindigen met je missie & visie poster.

De vierde poster:
Je hebt nu drie nette posters aan de muur hangen. Hang er een lege, vierde poster naast. Vervolgens ga je als team met de volgende vragen aan de slag. Bedenk er gerust een paar bij als je dat zinvol lijkt.

  • Wat wordt hier echt mee bedoeld?
  • Wat willen wij hiermee, als bedrijf, bereiken?
  • Wat betekent dit voor mij, als medewerker en/of manager?
  • Hoe geef ik dan leiding aan mijn team?
  • Wat betekent dit voor mijn dagelijkse werk?
  • En wat betekent dit voor onze klanten?
  • Wat merken onze daar in de praktijk van?

Vraag iedere deelnemer om zijn of haar antwoorden op te schrijven op post-its op te schrijven. Die hang je vervolgens ergens op waar iedereen ze duidelijk kan zien. Daarna bespreek je ze als groep. Nadat ze zijn besproken ga je soortgelijke antwoorden bij elkaar leggen en ontdubbelen.

Vervolgens ga je prioriteiten aanbrengen. Dat doe je door alle leden van de groep een stift te geven. Daarmee mogen ze zeven stippen zetten. Met die stippen geven ze aan hoe belangrijk ze een bepaald antwoord vinden. Ze mogen bij één antwoord zeven stippen zetten, bij zeven antwoorden één stip en alles daartussen.

Als je dat hebt gedaan hang je de post-its met daarop de antwoorden op volgorde. Het antwoord met de meeste stippen bovenaan en zo verder naar beneden. Antwoorden die hetzelfde aantal stippen hebben hang je naast elkaar.

Als je meer dan zeven rijen hebt haal je de onderste rijen weg tot je er zeven over hebt. Voor wat betreft de antwoorden met gelijke punten besluit in overleg welke er weggaan, dat kan ook het antwoord zijn dat eronder staat en dus net minder stippen heeft. Uiteindelijk hou je dus zeven antwoorden over, die van boven naar beneden op prioriteit zijn gesorteerd. Nu moet je van die antwoorden tot leidende principes komen.

Kijk nog eens goed naar de Zeven Zekerheden van Jumbo:

Zekerheid 2: Service met een glimlach
Zekerheid 3: Voor al uw boodschappen

Welke vragen en antwoorden hebben hieraan ten grondslag gelegen? Door daar over na te denken ga je jouw leidende principes formuleren. Die zet je onder elkaar op poster vier. Dat hebben ze bij Jumbo prima gedaan. Kort en duidelijk (nergens meer dan vijf woorden gebruikt). In de praktijk toepasbaar en uitvoerbaar.

Streef naar consensus. Zoveel mogelijk mensen moet zich in de leidende principes kunnen herkennen. Nogmaals: de principes moeten concreet en duidelijk zijn, niet voor meerdere interpretaties vatbaar dus.

In je strategie
De leidende principes die je nu hebt vastgesteld neem je op in je strategie document. Maar dat is natuurlijk niet alles. Lees nog maar eens terug wat Jumbo allemaal doet om ervoor te zorgen dat iedereen die bij hen werkt ook leeft volgens hun leidende principes. Iets waarover jij ook na moet denken.

We laten de leidende principes nu voor wat ze zijn. Het derde en laatste stukje van dit onderdeel hoe we ons gedragen is een inspiratiestuk en dat gaat over leiderschap.

Meer hierover

Misschien ten overvloede hieronder nog eens de link naar het artikel van Koerselman op LinkedIn.